Windykator terenowy – kim jest, co może i czego nie może?

Kim jest windykator terenowy i jakie ma uprawnienia? Dowiedz się, co może windykator terenowy i poznaj swoje prawa w kontaktach z pracownikiem firm windykacyjnych.

Kim jest windykator terenowy?

Windykator terenowy to pracownik prywatnej firmy windykacyjnej, którego zadaniem jest bezpośredni kontakt z dłużnikiem w celu odzyskania należności. Spotkanie odbywa się najczęściej w miejscu zamieszkania lub prowadzenia działalności gospodarczej osoby zadłużonej. Wizyta windykatora ma skłonić dłużnika do spłaty zadłużenia lub przynajmniej do ustalenia warunków jego uregulowania.

Windykator terenowy nie jest funkcjonariuszem publiczny ani urzędnikiem państwowym. Działa w imieniu wierzyciela, a jego działania są ograniczone do standardów etycznych i prawa cywilnego. Firmy zatrudniające windykatorów mogą podlegać kontroli takich instytucji, jak Komisja Nadzoru Finansowego, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Powiatowy Rzecznik Praw Konsumentów.

Windykator terenowy a komornik

Windykator terenowy i komornik sądowy wykonują swoje czynności w celu odzyskania długu. Zakres ich uprawnień, status prawny i tryb działania istotnie się od siebie różnią.

Windykator terenowy

Windykator terenowy to pracownik prywatnej firmy windykacyjnej, który nie posiada żadnych urzędowych uprawnień. Funkcjonuje na podstawie wewnętrznych regulaminów, a jedynym narzędziem, jakie może wykorzystać w pracy, jest próba polubownego porozumienia z dłużnikiem. Nie może on zająć majątku, wynagrodzenia, konta bankowego ani wprowadzać żadnych środków przymusu. Windykator odwiedza dłużnika, przedstawia sprawę i zachęca do dobrowolnego uregulowania zadłużenia.

Komornik sądowy

Komornik sądowy jest funkcjonariuszem publicznym, działającym przy sądzie rejonowym. Jego działania są ściśle określone przez prawo. Może przymusowo egzekwować należności – zająć majątek, wynagrodzenie, konto bankowe, a nawet nieruchomość. W przeciwieństwie do windykatora komornik wykonuje orzeczenia sądowe, działając na podstawie tytułu wykonawczego.

Komornik sądowy podlega kontroli sądowej oraz samorządowi komorniczemu. Każda czynność komornicza wymaga podstawy prawnej – windykator nie musi jej mieć, ponieważ nie wykonuje czynności przymusowych.

Co może windykator terenowy?

Windykator terenowy podejmuje działania, które mają prowadzić do dobrowolnego uregulowania zobowiązania. Jego obecność na miejscu ma zwiększyć skuteczność odzyskiwania należności w porównaniu do kontaktu telefonicznego czy listownego. Choć nie posiada instrumentów przymusu, może wykorzystywać kilka legalnych metod nacisku.

W granicach prawa windykator terenowy może:

• kontaktować się z dłużnikiem w celu poinformowania go o istniejącym zadłużeniu i wezwaniu do zapłaty;
• odwiedzać miejsce zamieszkania dłużnika lub miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w celu osobistego kontaktu i omówienia form spłaty;
• proponować rozwiązania, takie jak odroczenie terminu zapłaty, rozłożenie należności na raty, negocjacje spłaty zadłużenia;
• informować o konsekwencjach, takich jak wpis do rejestru dłużników czy skierowanie sprawy na drogę sądową (bez zastraszania);
• przekazywać dokumenty, np. pisemne wezwania do zapłaty lub propozycje porozumienia;
• prowadzić negocjacje z zachowaniem zasad etyki oraz szacunku dla godności osoby zadłużonej.

Dłużnik nie ma obowiązku wchodzenia w rozmowę ani przyjmowania windykatora. Może odmówić kontaktu ustnego i zażądać pisemnej formy korespondencji.

Czego nie wolno windykatorowi terenowemu?

Windykator terenowy nie może naruszać praw dłużników ani posługiwać się środkami przymusu. Przekroczenie uprawnień przez windykatora może stanowić podstawę do zawiadomienia odpowiednich organów ścigania oraz zgłoszenia naruszenia do instytucji nadzorczych. Czynności bezwzględnie zakazane w pracy windykatora terenowego to np.:

• wchodzenie do mieszkania bez zgody – stanowi to naruszenie miru domowego (art. 193 k.k.);
• zajmowanie majątku – windykator nie ma prawa przejąć żadnych rzeczy ruchomych ani środków finansowych;
• grożenie i zastraszanie – każda forma szantażu lub próby wymuszenia jest przestępstwem (art. 191 k.k.);
• nękanie – częste wizyty, natarczywe telefony i SMS-y mogą być podstawą do zarzutu stalkingu (art. 190a k.k.);
• ujawnianie informacji o zadłużeniu osobom trzecim – w ten sposób widykator narusza przepisy o ochronie danych osobowych;
• podszywanie się pod funkcjonariusza – udawanie komornika lub policjanta to oszustwo (art. 286 § 1 k.k.);
• odwiedzanie miejsca pracy bez zgody – to forma naruszenia prywatności i reputacji zawodowej;
• egzekucja długu – nie może dokonywać zajęcia wynagrodzenia, emerytury czy kont bankowych.

Jeśli któraś z powyższych sytuacji Cię dotyczy, masz prawo nie tylko odmówić kontaktu, ale też podjąć kroki prawne w celu ochrony swoich interesów.

Jak pozbyć się windykatora?

Jeśli windykator terenowy próbuje skontaktować się z Tobą osobiście, masz pełne prawo odmówić rozmowy i zaproszenia go do swojego domu. Nie istnieje żaden przepis nakazujący Ci spotkanie z przedstawicielem firmy windykacyjnej.

Najskuteczniejszym sposobem ograniczenia kontaktu jest jasne zakomunikowanie, że nie życzysz sobie wizyt i wszelkie sprawy chcesz załatwiać wyłącznie drogą pisemną. Można to zrobić ustnie podczas rozmowy, lub przesłać takie oświadczenie do firmy windykacyjnej. Masz również prawo żądać, by przedstawiciel firmy windykacyjnej nie pojawiał się więcej w Twoim miejscu zamieszkania.